„Kronika Andersza” – odc.9

Karty z historii

HISTORIA WOJSK RAKIETOWYCH I ARTYLERII
ŚLĄSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO
Rok 1962

W wytycznych d o szkolenia na 1962 rok dla jednostek artylerii czytamy:
” Broń rakietowa w obecnej dobie staje się podstawowym i najważniejszym elementem rozstrzygającym o powodzeniu w bitwie. Cały więc wysiłek sztabów od sztabu dywizji wzwyż musi być skierowany na jak najbardziej racjonalne użycie rakiet odnośnie czasu i miejsca wykonania uderzenia, jak również na właściwe wykorzystanie środków uderzeń jądrowych. Aby sprostać temu zadaniu sztaby wojsk rakietowych i artylerii armii winny nakierowywać się wyłącznie na planowanie jądrowego zabezpieczenia działań wojsk, natomiast taktyczne i ogniowe użycie artylerii lufowej powierzyć sztabom artylerii dywizji”.
Pomimo zwiększonych i w zasadzie nowych zadań sztaby i jednostki art. ŚOW wykonały je należycie. Już podczas zimowej szkoły ognia prowadzone kontrole przez Szef. Art. WP stwierdziły należyte i właściwe wykonywanie postawionych zadań przez jednostki art. ŚOW. W zarządzeniu Nr 017 z dnia 16.03.62 r. Szefa Art. WP czytamy: „Podczas kontroli ustalono, że oddziały właściwie przygotowały się do zimowej szkoły ognia. Żołnierzom. zapewniono znośne warunki bytowania /szczególnie w 31 BAA/ oraz dobre zaopatrzenie.
Pododdziały w dostatecznym stopniu opanowały przerobione do czasu zimowych ćwiczeń zagadnienia, co umożliwiło dcom przerobienie ćwiczeń kompleksowych, strzelań i treningów kierowania ogniem.
Na podkreślenie zasługuje fakt, że oddziały korzystając z dogodnych warunków z pełnym zrozumieniem i dynamiką przystąpiły do szkolenia nowego zagadnienia jakim jest kierowanie ogniem baterii. O czym świadczą przeprowadzone prawie we wszystkich pododdziałach treningi kierowania ogniem na poziome zadowalającym.
Uległa znacznej poprawie organizacja strzelań artyleryjskich. Szczególnie w 31 BAA. Wg oceny komisji najlepiej przygotowano „zimową szkołę ognia” w 31 BAA”.
Inspekcje i kontrole jednostek były prowadzone wg nowych i zwiększonych wymagań. Jednak bardzo duży wysiłek kadry oficerskiej artylerii ŚOW nie poszedł na marne. Inspekcjonowane oddziały i pododdziały artylerii SOW przez MON uzyskały oceny dobre. W rozkazie MON Nr 069 z dnia 19.07.62 r. czytany: „Inspekcja związków taktycznych pancernych i zmechanizowanych przeprowadzona została po raz pierwszy na dużą skalę nową metodą. Zmiany wprowadzone w sposobie prowadzenia inspekcji umożliwiły sprawdzenie związków taktycznych pododdziałów i oddziałów w warunkach trudnych i maksymalnie zbliżonych do bojowych. Kontrolowana 31 BAA otrzymała ocenę – dobrze. Kontrolowane jednostki i pododdziały artylerii 10 DPanc otrzymały oceny – dobre.

„Za przodujące wyniki szkolenia wyróżniam nagrodą pieniężną:

  • kpt. Zdzisława MUSIAŁA – st. pom. Szefa Sztabu 31 BAA
  • mjr Józefa KOPIJASZA – dcę 2 dyonu 31 BAA
  • kpt. Jakuba GARCZYŃSKIEGO – Szefa zaopatrz. MPS 31 BAA
  • kpt. Dominika LEWIECKIEGO – Szefa Sztabu dyonu 31 BAA
  • mjr Miecz. BREWIŃSKIEGO – instruktora politycznego 31 BAA
  • por. Jana GOSTYŃSKIEGO – dcę bat. dar. 31 BAA
  • por. Ignacego PRĘTKOWSKIEGO – dcę 4 bat. 31 BAA
  • kpt. Stefana SZMIELNIKA – zca dcy d/s polit. 31 BAA
  • mjr Henryka .GOŁYGOWSKIEGO – pom. Szefa Art. 40 pz 10 DPanc
  • por. Zdzisława URBANIAKA – dcę pl łącz dyonu szk. 31 BAA
    podpisano Min. Obr. Narod. gen. broni M. Spychalski” .

W miesiącu sierpniu komisja MON przeprowadziła kontrolę w 4 DZ. Kontrolowany w ramach dywizji 22 pa otrzymał ogólną ocenę dobrze. Dca pułku ppłk Juliusz STĘPIEŃ oraz st. ogn. Wald. KAZIMIERCZAK otrzymali nagrody pieniężne od MON.

W sprawozdaniu wyszkoleniowym art. ŚOW na rok 1962 w piśmie nr 0823 czytamy: „Zadania szkoleniowe nakazane wytycznymi i rozkazami zostały zrealizowane. Oddziały artylerii zdolne są do prowadzenia działań w warunkach współczesnego pola walki. Ogólna ocena oddziałów artylerii naziemnej wzrosła w porównaniu do 1961 o 0,22. Artyleria naziemna zajmuje III miejsce wśród rodzajów wojsk okręgu. W skali WP artyleria naziemna ŚOW utrzymała przodujące miejsce co potwierdzają wyniki inspekcji i XI Centralne Zawody Artylerii Naziemnej. Na podstawie wyników inspekcji prowadzonych przez Inspektorat Szkolenia i Sztab Śl. OW najlepsze oceny uzyskały: art. 4 DZ i 11 DZ oraz 91 pappanc. Wśród oddziałów artylerii najlepsze oceny uzyskały 33 i 22 pa”.
Znaczne osiągnięcia w szkoleniu ma Sztab Art. ŚOW oraz sztaby podległe. Pracę Sztabu pozytywnie ocenia Szef Art. WP /wyciąg z oceny pracy sztabów/ „Reasumując całokształt spraw związanych z szkoleniem operacyjno-taktycznym sztabów art. OW należy stwierdzić, że w rezultacie przeprowadzonych przedsięwzięć znacznie podniósł się poziom wyszkolenia operacyjno-taktycznego sztabów art. a postawione zadania zostały wykonane”.
W kwietniu br. jednostki artylerii gościły u siebie delegację Armii Fińskiej. Zgodnie z zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego delegacja wizytowała w art. 11 DZ. Pokazu zajęć, rejonu zakwaterowania, bazy szkoleniowej oraz ćwiczeń art. dokonano na bazie 33 pa i 10 dar. Wizyta wypadła bardzo dobrze.

Pokazy w 33 pa wywarły bardzo dodatnie wrażenie na delegacji Armii Fińskiej. Za należytą organizację pokazu Szef Art. WP zarządzeniem nr 034 udzielił pochwały:

  • ppłk Edward KOMERS – 3zta”b Art. SOV;
  • płk St. WOJTOWICZ – dcy art. 11 DZ
  • mjr dypl. Jan BIENIEK – Szef Szt. Art.11 DZ
  • ppłk Zygmunt WNUK – dca 33 pah
  • mjr Czesław MISZTAL – dcy 10 dar.

W dalszym ciągu w jednostkach art. SÓW rozwija się współzawodnictwo i racjonalizacja. Szereg oficerów obok nawału pracy służbowej uczęszcza do szkół ogólnokształcących uzupełniając wykształcenie ogólne. W 1962 r. 67 ofic. art. uzyskało wykształcenie średnie, nie posiadało wykształcenia średniego tylko 62 oficerów. O wzroście współzawodnictwa może poświadczyć fakt, że w skali art. okręgu 1255 żołnierzy posiadało oznaki „Wzorowy Żołnierz”. W dziedzinie racjonalizacji przodują w tym roku takie jednostki jak: 33 pa i 156 pappanc. Za pracę w ruchu racjonalizatorskim nagrody Dcy Okręgu otrzymali ppłk Józef DŻEMAN /33 pa/ i kpt. Sławomir ADAMSK1 /156 pappanc/.
W roku 1962 prowadzi się wiele ćwiczeń dowódczo-sztabowych na mapach oraz z wojskami jak też ćwiczeń doświadczalnych i pokazowych. Prowadzone były ćwiczenia pokazowe na szczeblu Układu Warszawskiego, MON oraz okręgu.
Znaczne sukcesy artyleria Śl. OW zawdzięcza m/in. rozwijającej się pracy KMW. Członkowie KMW w oddziałach artylerii są inicjatorami walki o miano najlepszego pododdziału w jednostce. W dniu 29.05.62 r. w 33 pa odbyła się narada KMW oddz. art. ŚOW. Celem narady było podsumowanie pracy KMW w zakresie szkolenia dyscypliny i życia kulturalnego oraz wytyczenie zadań do dalszej pracy. Narada została wzorowo przygotowana i przeprowadzona oraz spełniła zamierzony cel. Dowództwo 33 pa od Dcy Okręgu otrzymało wyróżnienie za org. narady.

W wyniku przeprowadzonych XI Okręgowych Zawodów Art. Naziemnej na poligonach art. Śl. OW pododdz. uzyskały następujące miejsce:

  • w grupie artylerii ciężkiej:
    1 miejsce 4 bat.122 mm armat z 31 BAA dca bat. por. Stanisław PRETKOWSKI
  • w grupie armijnej art. ppanc:
    1 miejsce 1 pl 4 bat. z 156 pappanc dca pl.ppor. Ryszard REJMISZ.
  • w grupie 122 mm hb artylerii dywizyjnej:
    1 miejsce 2 bat.115 dah 10 DPanc dca bat. kpt. Józef GĄDEK,
  • w grupie art. rakietowej:
    dwa 1 miejsca 1 bat. 10 dar 11 DZ dca. bat. kpt. Włodzimierz SALAMON i 2 bat. 2 dar 2 DZ dca kpt. Edward ZIEMSKI,
  • w grupie bat.120 mm moździerzy art. pułkowej:
    1 miejsce bat. 120 mm moźdz. z 33 pz 2DZ dca bat. por .Tadeusz BARAN;
  • w grupie 85 mm armat ppanc art. pułkowej:
    1 miejsce 1 pl. bat. ppanc 33 pz 2 DZ
    dca pl. por. Marian RYCHLICKI.
  • w grupie 82 mm moździerzy art. batalionowej
    1 miejsce pl. moźdz. 2 KW 40 pz 10 DPanc
    dca pl. por. Czesław PIECHNIK,
  • w grupie 57 mm armat art. batalionowej:
    1 miejsce 1 działon 1 KW 42 pz 11 DZ dca działonu bomb. Kazimierz KRÓL,
  • w grupie 82 mm dział b.o. art. batalionowej
    1 miejsce 1 działon 2 KW 73 pz 5 DPano dca działonu kpr. Eugeniusz SUCHODOŁA.

Zgodnie z Wytycznymi Szkolenia „Bojowego Wojsk na 1962 rok i planem zamierzeń Szefa Art. WP w dniu 15.09.62 r. w Warszawie i w dniach od 23.04 – do 28.09 na poligonie art. Toruń przeprowadzone zostały XI Centralne Zawody Art. Naziemnej. Na podstawie osiągniętych wyników i protokołu komisji Szef Art. WP przyznał zastępujące miejsca:

a/ w grupie art. armijnej:
1 miejsce 4 bat. 31 BAA – dca bat .por. Stanisław PRĘTKOWSKI
b/ w grupie artylerii dywizyjnej:
2 miejsce 2 bat. 115 dah – dca bat. kpt. Ryszard GĄDEK
c/ w grupie moździerzy pułkowych:
2 miejsce bat. 120 mm moździerzy z 37 pz – dca bat. por. Jerzy SUCHAREK,
d/ w grupie moźdz. batalionowych:
2 miejsce pl 82 mm moźdz. 40 pz – dca plut. por. Czesław PIECHNIK,
e/ w grupie pl. art. ppanc:
2 miejsce pl.85 mm armat ppanc z 33 pz dca pl. ppor. Ryszard REJMISZ
f/ w grupie działonów art. batalionowe j:
1 miejsce działon 57 mm armat 42 pz – dca działonu kpr. Kazim. KRÓL.

W wyniku przeprowadzonego konkursu szkół podoficerskich artylerii poszczególne szkoły za rok 1962 zajęły następujące miejsca:

  • miejsce szkoła 33 pa 142 pkt;
  • 2 -„- -„- 22 pa 140 -„-
  • 3 -„- -„- 31 BAA 133 -„-
  • 4 -„- -„- 37 pah 129 -„-
  • 5 -„- -„- 156 pappanc 125 -„-
  • 6 -„- -„- 91 pappanc 123,5 pkt
  • 7 -„- -„- 36 dah 112,5 -„-

W ciągu roku 1962 w Śl. OW ma miejsce szereg zmian organizacyjnych, przeforsowano, rozformowano i utworzono na nowo szereg jednostek a w tym jednostek artylerii:

  • sformowano 17 hat. dow. dcy art.11 DZ,
  • przeformowano 83 bat. dow. dow. art. 10 DPanc,
  • przemianowano 33 pah m. Żary na 33 pa i wprowadzono pewne zmiany do etatu;
  • przeformowano 22 pa w m. Sulechów;
  • Rozformowano 6 dappanc w m. Skwierzyna;
  • Zarządzeniem Szefa Sztabu ŚOW nr 036 z dnia 13.06. 12 dar 5 DPanc przekazano do 4 DZ;
  • 37 pah m. Koźle przeformowano z etatu Nr 5/238 na etat 5/341,
  • Przeformowano 35 bat. dow. dcy art. 2 DZ na etat 5/238,
  • Przeformowano 115 dah Tarnowskie Góry z etatu 5/248 na etat 5/284,
  • Rozformowano 52 bat. szk. art. Tar. Góry,
  • Przeformowano 8 dar Tar. Góry z etatu Nr 5/208 na 5/265,
  • Zarządzeniem Szefa Sztabu Śl .OW Nr 028 z dn. 5.3.62 r. sformowano 18 BA /na nowo /m. Bolesławiec/- dca płk DĘGA
  • Sformowano 24 da w m. Sulechów – dca ppłk KOWALSKI

Jesienią tego roku rozkazem MON na stanowisko Szefa Art. Śl. OW przybył płk dypl. Wacław ANTONIUK
W ciągu tego roku w Szefostwie Artylerii ŚOW miały miejsce następujące zmiany:

  • Pełniący obowiązki Szefa Art. SOW płk SZUMSKI Tadeusz rozkazem MON ubył na Szefa Woj. Sztabu Wojsk m. Wrocław;
  • Rozkazem nr 0503 ubyli z Szef. Art. SOW do OTK Wrocław ppłk SŁOMIŃSKI Ludwik, ppłk Edward KOMERS i st.og. Józef ŁEGOWIK;
  • Dnia 30.04.62 r. około g. 10.00 przed Środą Śląską w czasie wykonywania obowiązków służbowych w wypadku samochodowym zginął Szef Artylerii OW płk dypl. Albin CZARNECKI
  • Rozkazem SOW Nr 066 ppłk Mieczysław DONHO’FFNER ubył na przeszkolenie;
  • Rozkazem Dcy Sl.OW zostali przydzieleni do pracy w Szef.Art Sl.OW nast. ofi-cerowie:
  1. mjr Józef SMEREKA na St. Pom. Szefa Wydz. Spec.
  2. mjr dypl. Jan B1ENIEK na St. Pom. Szefa Wydz.Oper.
  3. mjr dypl. Edmund ANDERSZ na St. Pom. Szefa Wydz. Oper.
  4. kpt. dypl. Wład. BUDKlEWICZ na Pom. Szefa Wydz. Oper.
  5. kpt. Zbigniew KAWALEC na Pom. Szefa Wydz. Spec.
  6. kpt. Marian DUBAS na Pom. Szefa Wydz. Szkol.